12.03.2019 | Yazar: Özkan Korkmaz
Kanserin oluşumu, kanserin nedenleri, kalıtımla ilişkisi, kanserin tedavisi, tanı koyma, kanserle ilgili istatistikleri ve kanserden korunmayla ilgili ilgilenen onkoloji, bir tıp dalı olup dünyada bu alanda sürekli yeni gelişmeler yaşanmakta ve kanserli hastalıkları daha kısa sürede teşhis etme ve tanı koyarak uygun tedavi yöntemlerini belirlenmektedir.
Onkoloji hastalarında kemik sintigrafisinin kullanılmasının birden fazla nedeni vardır. primer malignitenin iskelet sistemine metastazları tespit etmek, kemik tümörlerinin yerini saptamak ve yaygınlığın hangi aşamada olduğunu saptamak amacıyla kullanılmaktadır.
Bir de kanserli hücrelerde evreleme de son derece önemlidir. Çünkü tedavi şeklinin belirlenebilmesi için hastalığın hangi evrede olduğunu saptamak gerekmektedir. Kemik sintigrafisinin kullanılmasının bir diğer nedeni de budur.
Neden Kemik Sintigrafisi?
Hastalıkların erken dönemde teşhis edilmesi, tanı konulması ve buna uygun tedavi yöntemlerinin belirlenebilmesi son derece önemlidir. Uzman tıp bilimcilerinin yaptıkları araştırmaya göre onkoloji hastalarının yüzde 30’a yakın bir bölümünde kemik metastazı gelişmekte ve bu durum kemik sintigrafisinin sık kullanılan endikasyununu oluşturmaktadır.
Onkoloji hastalarında kemik sintigrafinin kullanılmasının nedeni, kemik metastazlarını tespit etmede daha hızlı sonuç vermesi ve maliyet bakımından çok düşük olmasından kaynaklanmaktadır. Kolaylıkla uygulanabilen, herhangi bir ön hazırlık yapmayı gerektirmeyen ve kontraendikasyon ve yan etkisi bulunmayan bir yöntem olduğu için kemik sintigrafisi, onkoloji hastalarında tercih edilen bir yöntemdir.
Hangi kanser türlerinde kemik sintigrafisi kullanılır?
Kanser hastalıkları birçok farklı türden oluşur. Yani tek bir kanser hastalığı yoktur ve bu hastalıkların teşhis edilmesi için kullanılan teknikler de farklıdır. Kemik sintigrafisi de bazı kanserli hastalıklara tanı koyma ve teşhis etme amacıyla kullanılmaktadır. Kemik Sintigrafisinin başlıca kullanıldığı kanser türleri şunlardır;
1- Prostat Ca,
2- Meme CA,
3- Akciğer CA,
4- Osteosarkom
5- Ewing Sarkom
6- Osteoid Osteoma
Kemik sintigrafisi nasıl yapılır?
Kemik sintigrafisi, aslında çok zor olan bir işlem değildir. Zor olduğuna yönelik bazı haberler veya kişilerin yorumları olsa da uzmanlara göre hem korkulacak bir işlem değil, hem de uzun süren bir işlem değildir. Kemik sintigrafisi için hastanın herhangi bir ön hazırlık yapmasına gerek yoktur bununla birlikte hastanın aç veya tok olmasının da herhangi bir etkisi bulunmamaktadır.
Sintigrafi yapılmadan önce kemiklerin görüntülenmesini sağlamak amacıyla hastaya damar yolundan radyofarmasötik madde enjekte edilir. İlacın vücuda yayılmasını beklemek için ortalama 2 saat kadar beklenir. Bu bekleme süresinden sonra hastanın vücudunu baştan ayağa kadar tarayan ve ortalama 30 dakika kadar süren görüntüleme işlemine gecikir.
Hastaya yapılan enjeksiyon sonrasında (2 saatlik bekleme zamanı) görüntülemenin net olması ve iyi bir hidrasyon sağlanması amacıyla hastaya 1-2 litre su içirilerek ara ara idrara çıkması istenir. Bunun istenmesinin nedeni görüntü kalitesinin yüksek olmasıdır.
