Koroner BT anjiyografi, kalbi besleyen damarların girişimsel işlem (cerrahi operasyon) gerektirmeden görüntülenmesine verilen isimdir. Hastaya damar yoluyla verilen ilaçtan sonra bilgisayarlı tomografi (BT) ile birlikte işlem yürütülerek hastalık hakkında detaylı bilgiler alınmakta ve buna göre uygun tedavi yöntemi ve tedavi planı yapılmaktadır.
Anjiyo nedir?
Anjiyo, kalp damarlarının görüntülenmesini ve tıkanıklıkların tespit edilmesi için yapılan bir işlemdir. Anjiyografi kelimesinin kısaltılmış hali olarak halk dilinde ve tıp dünyasında kullanılan anjiyo, Latince Koroner Anjiyografi - Kardiyak Kateterizasyon – Angio olarak isimlendirilmektedir. Damar sertleşmesi, koroner arter hastalığı hakkında bilgi almak ve uygun tedavi yöntemlerini belirlemek amacıyla yapılan anjiyo, kalp krizi vakalarının önüne geçmek için geliştirilen bir tıp teknolojisidir.Damar sertleşmesi (ateroskleroz) nedir?
Temiz kan taşıyan damarların (arterlerin) çeperi üzerinde yağ ve kireç birikmesiyle meydana gelen duruma ateroskleroz yani damar sertleşmesi adı verilmektedir. Kalp damarlarındaki kan akışının normal seyrinde olması son derece önemlidir.Çünkü kalbe kan pompalayan araçlar damarlardır. Yukarıda yaptığımız açıklamadan yola çıkacak olursak; damar sertleşmesi sıkıntısı bulunan kişilerin kalbine yeteri kadar kan pompalanmaz ve bu da kalbin fonksiyonlarını yerine getirmesine engel olur. Kalıtsal hastalıklar, sigara içmek, alkol tüketmek veya kalbe zarar veren maddelerin bulunduğu alanlarda sık zaman geçirmek, kalp damarlarının sertleşmesine yani tıkanmasına neden olur.
Bu tip durumlarda anjiyo yapılarak damaların görüntülenmesi sağlanır ve tıkanıklıklar tespit edilerek müdahale edilir. Kalp damarlarında oluşan kireçlenme, plak veya yağ birikimi, sadece kalbi doğrudan etkileyen bir durum değildir. aynı zamanda bacaklar, beyin, böbrek ve diğer organların damarlarını da doğrudan etkiler.
Yani yaşam kalitesini bir hayli düşürür ve ilerleyen dönemlerde kişinin yatağa mahkum olmasına da sebebiyet verebilir. Damar sertleşmesi durumlarını en iyi şekilde tespit etmek ve buna uygun tedavi yöntemini belirlemek önemlidir. Ama bundan daha da önemli olanı, bu tip durumları erken sürede tespit etmek yani tanı koymaktır.
Modern tıp dünyasının gelişmiş teknolojilere sahip olması sayesinde, bu tip sorunlarda kalp damarlarındaki tıkanıklıkları tespit etmek daha kolay bir hale gelmiştir. Koroner BT anjiyografi ile kalp damarları ve tıkanıklıkları tespit edilebilmekte ve uygun tedavi şekli belirlenebilmektedir. Belirtilerinin kendini gösterdiği ilk anlarda doktora gitmek ve gerekli işlemlerin yapılmasını sağlamak hayat kurtarıcı yönleriyle hastalara yardımcı olmaktadır.
Koroner Arter Hastalığı nedir?
Koroner arterler, kanın serbestçe akabildiği boş tüplere benzer. Koroner arter hastalığı ise tüpe benzeyen bu damarların daralmasına veya tıkanmasına verilen isimdir. Sağlıklı bir insanın koroner arterlerin duvarları pürüzsüz ve elastik bir yapıya sahiptir. Kalıtsal nedenler başta olmak üzere kötü beslenme, sigara tüketimi, alkol içimi ve alkollü maddelerin bulunduğu yerlerde çokça zaman geçirme gibi birçok nedene bağlı olarak bu pürüzsüz yapı bozulmaya başlar ve zaman içerisinde tüpe benzer şekilde olan bu damalarda tıkanma meydana gelir. Bu tip durumlarda damar sertleşmesi oluşur, damar kalınlaşır, yağ birikir ve damarın daralması gibi durumlar kendini göstermeye başlar ve başta yaşam kalitesinin düşmesine neden olur akabinde ise ciddi kalp ve damar hastalıklarının oluşumuna neden olur.Damarların sertleşmesi oksijen geçirgenliğini engellemeye başlar bu durumda göğüs ağrısı olarak da adlandırılan “anjina” meydana gelir. Koroner arterlerin aniden tıkanması ise “kalp kası hasarı” olarak adlandırılan ve halk arasında “kalp krizi” olarak nitelendiren durumun meydana gelmesine neden olur. Bu yüzden önceden koroner arterlerin incelenmesi ve gerekli müdahalenin yapılması gerekmektedir.
Daha önceki teknolojilerde öncesinden tespit etmek çok zor olsa da günümüzün modern ve gelişmiş tıp cihazları sayesinde artık kolaylıkla tespit edilebilmekte ve uygun tedavi yönteminin belirlenmesi konusunda uzmanlara büyük oranda yardımcı olmaktadır.
Koroner BT anjiyo ile koroner arterlerde oluşan tıkanıklık gibi durumlar öncesinden tespit edilebildiği için kolaylıkla müdahale edilebilmektedir. Bunun için hastanın belirtilerle baş başa kaldığı ilk zamandan itibaren doktora görünmesi gerekmektedir.
BT anjiyo
Kalp damarlarının erken sürede değerlendirilebilmesi, kalp krizi, anjina ve kalp damarlarına bağlı olarak gelişen hastalıkların önlenmesi adına önemli bir detaydır. Geliştirilmiş tıp cihazları ile günümüzde bu tip durumların önüne geçilebilmektedir.Yani hastalıklara erken tanı koymak mümkün hale gelebilmektedir. BT anjiyo; beyin, boyun ve kalp damarları ile göğüs kafesi içinde ve karın içinde yer alan büyük damarların, kalp damarlarının, ayrıca kol ve bacak damarlarının görüntülenmesini sağlar ve aynı zamanda bu damarlardaki tıkanıklık ve daralma gibi durumlar hakkında da ayrıntılı bilgi vermektedir.
BT anjiyo, zor bir işlem olarak görünse de aslında yaşam kalitesini yükseltmek ve yaşanan hastalıkları çözüme ulaştırmak adına son derece önemli bir işlemdir.
Kalp ve damar hastalıkları hakkında ayrıntılı bilgilere ulaşmayı kolaylaştıran ve uzman doktora hasta ile ilgili detaylı bilgiler sunan BT anjiyografisi, bazı durumlarda farklı şekilde çekilebilmektedir.
Kan damarlarının değerlendirilmesinde ilk olarak tercih edilen yöntem renkli Doppler Ultrasonografi (RDUS, renkli ultrason) yöntemidir. Eğer hastalıkla ilgili net bilgiler bu yöntem ile elde edilmezse veya doktorun tedavisinden sonra gerekli görülmesi durumunda veya RDUS ile değerlendirmenin mümkün olmadığı durumlarda, daha ileri bir teknolojiye sahip olan BT anjiyografi ya da MR anjiyografi istenebilmektedir.
Kalp krizi belirtileri nelerdir?
Yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen verilere göre ve TÜİK’in yayınladığı rapora göre ülkemizde ve dünya genelinde her yıl yüz binlerce insan kalp krizi geçirerek ölmektedir. Aslında modern tıp dünyasının gelişmiş olması ve artık hastalıklarla ilgili bilgilere kolaylıkla ulaşılabiliyor olunması, erken dönemde hastaneye gitmeyi kolaylaştırmaktadır. Kalp krizi, bazen ansızın kendini gösteren bir durum olsa da genel itibariyle bu hastalığın da bazı belirtilerinin olduğunu söylemek gerekiyor. Birçok belirtisi, bariz şekilde kendini gösterirken gizli belirtilerin olması durumunda ise doktora gitmek ve gerekli tetkiklerin yapılmasını istemek gerekiyor. Peki, kalp ağrısı (kalp krizi) belirtileri nelerdir?1- Yorgunluk:
Her insan gün içinde yaptığı işlerden dolayı yorulabilir, bu durum normal karşılanmaktadır. Ama bazı insanlar, gün içinde en küçük işleri yaparken bile yorulabiliyorlar. Eğilerek bir şey alırken, marketten küçük poşetler alırken bile yorgunluk hissi varsa, kalp krizi habercisi olabilir.
2- Göğüs ağrısı:
Göğüs ağrısı, sık görülebilen bir durum değildir. Yani normal şartlarda yaşayan insanlarda bu tip sorunlar çok fazla görülmez. Ama birden bire gelen bir göğüs ağrısı varda ve sol koltuk altı bölgede şiddetli ağrılar meydana geliyorsa, önemle üzerinde durmak gerek ve zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.
3- Solunum sıkıntısı:
Kalp damarlarının tıkalı olması, solunum sıkıntısını beraberinde getirmektedir. Kalp krizi öncesinde genelde hastalarda bu rahatsızlık kendini gösterebilir. Aniden böyle bir durumla karşılaşırsanız, geçici olsa bile kalp krizi habercisi olabileceğinden endişe etmeniz gerekir.
4- Dermansızlık:
Akciğerlere yeterince kan pompalanmaması durumunda gün içinde kişiler kendini yorgun ve kırgın hissedebilirler. Değişik bazı nedenlerden dolayı da bu durum yaşanabilmektedir. Ama sık yaşanması, kalp krizi riskini arttırdığı için bu tip durumlarda zaman kaybetmeden doktora başvurmak gerekir.
5- Baş dönmesi ve soğuk terleme:
Kalp krizi habercisi rahatsızlıklardan biri de baş dönmesi ve soğuk terlemedir. Aşırı terleme durumu söz konusu ise ve sık baş dönmesi ile karşı karşıya kalıyorsanız zaman kaybetmeden doktora görünmeniz ve gerekli ise koroner BT anjiyografisi çektirmeniz önerilir.
Kalp krizi nedenleri nelerdir?
Kalp krizi dünyada ve ülkemizde ölüme en çok sebebiyet veren hastalıklardan biridir. Daha önceleri daha çok ileri yaşta olanlarda bu tip sorunlar görülebiliyorken günümüzde yanlış beslenme, obezite, sigara tüketimi gibi nedenler yüzünden genç yaştaki insanlarda da kalp krizi sonucunda ölümlerin görüldüğü tespit edilmiştir. En çok kalp krizine neden olan durumlar şunlardır;- Sigara içmek
- Yüksek kolesterol
- Diyabet
- Yüksek tansiyon
- İlerleyen yaş
- Erkek olmak
- Obezite
- Kalıtsal hastalıklar
- Kanda bazı maddelerin yüksek olması
